Kinderarbeid voor de Spelen

Om de twee jaar is het een ware orgie van indrukwekkende sportprestaties tijdens de Olympische Spelen. De verhalen gaan dat er ook indrukwekkende orgies van hele andere orde plaats vinden in het Olympisch dorp, maar dat laten we maar aan de verbeelding over. Ik kan genieten van de prachtige, en soms indrukwekkende beelden, vol dramatiek en heroïek, van sporters die duizenden uren trainingsarbeid op dat ene bepalende moment proberen om te zetten in het ultieme resultaat. Het mooie aan de Spelen, vind ik ook, dat ik ook kijk naar sporten die ik normaal bijna nooit kijk of waar ik echt helemaal geen verstand van heb. Atletiek, zwemmen, judo en turnen zijn dé sporten tijdens 17 dagen Spelen, om vervolgens 1444 dagen in de Nederlandse vergetelheid te raken. Oneerlijk voor de sport(ers), maar ach het zijn de charmes van de spelen.

Ik vind het fascinerend om te zien hoe sporters tot het uiterste gaan om hun droom waar te maken. De verhalen zijn legio en werkelijk waar fantastisch, jongensboeken vol. Maar helaas zie ik ook de keerzijde van topsport, namelijk de opoffering en ijzeren discipline die het vereist voor de vele jaren van keiharde trainingsarbeid vol te houden. Bloed, zweet en tranen geldt voor elke topsporter en verdient  natuurlijk alle respect, maar helaas zijn er genoeg gevallen bekend waardoor we kunnen constateren dat topsport ongezond is. Lichamen die voor het dertigste levensjaar al op en versleten zijn, door het intensieve sportleven en al dan niet (zware) blessures.

Maar ondanks dat het ongezond is, heb ik geen medelijden met topsporters. Het is een eigen keuze en als er succesvol gesport word, staat er vaak ook een (goede) financiële compensatie tegenover.  Maar het gaat juist om die keuze. Maarten van der Weijden  (winnaar van Olympisch goud in Beijing op de 10 kilometer open water zwemmen) zei het van de week heel treffend dat topsport een volwassen keuze hoort te zijn. Elk kind hoort te gaan sporten omdat hij het leuk vindt. Natuurlijk kan plezier samen gaan met talent en resultaat, daar is niks mis; ook niet met kinderen die 4 of 5 keer per week sporten op een hoog niveau. Ik  zie het om mij heen ook gebeuren met kinderen die het bijvoorbeeld geweldig vinden om bijna dagelijks te kunnen volleyballen, maar dit is gelukkig nog geen topsport bedrijven.

Een keuze voor topsport kun je, volgens mij, pas  vanaf je 16^e  maken; dan ben je jong volwassen en al redelijk instaat om zelf zulke bewuste keuzes te maken. Om op zijn of haar toppunt te komen heeft een sporter vele jaren van trainingsarbeid nodig en moet er ook nog rekening gehouden worden met het lichaam. Een lichaam is pas op zijn 23^e jaar volledig volgroeid. Eigenlijk kan een sporters pas na zijn 23^e op de toppen van zijn kunnen presteren, zeker in sporten waar kracht van  belang is. De (sport) deskundigen stellen dat een sporter minimaal tien jaar aan trainingsarbeid nodig heeft om maximaal te kunnen presteren. De eerste vier van deze tien jaren zouden het fanatieke sporten op jonge leeftijd kunnen zijn. Maar de laatste zes moeten echt op professioneel niveau gebeuren, waarbij sport echt een keuze voor een levensstijl is. Dus een simpel rekensommetje leert dat een topsporter pas vanaf zijn 22^e/23^e een ultieme prestatie kan leveren, die meer fundament heeft dan alleen talent.

Gelukkig zijn de meeste topsporters ook twintigers die hun topprestatie leveren als ze tegen de dertig zijn. Helaas zijn er sporten waar het prestatie moment op veel jongere leeftijd ligt, ook op deze Olympische Spelen. De hele wereld geniet van 16 en 17 jarige meisjes die topprestatie leveren op de turnmat, maar ook van een 15 jarige Litouwse die een gouden medaille won in het Olympische zwembad. Mooie prestaties, maar als je er goed over nadenkt ook verwerpelijk. Voor de duidelijkheid heb ik niks tegen 16 jarige die op basis van hun talent mee doen aan de Olympische spelen. Vaak zie deze vier of acht jaar later pas echt meedoen om de medailles en hun top bereikt hebben.

Maar 16 jarige turnsters zijn al dusdanig getraind dat ze op hun toppunt zijn, jaren voordat dit zou moeten. Rekent u maar mee: 10 jaar intensieve professionele trainingsarbeid achter de rug hebben als je 16 jaar bent. Inderdaad dat betekent dat je vanaf je 6^e levensjaar al op een manier aan het sporten bent die verschrikkelijk veel van je lichaam vraagt. Hierbij moet echt gedacht worden aan 2 tot 4 uur per lichaam zware lichamelijk belasting. Een keuze die een kind op die leeftijd niet zelf maakt, maar de ouders voor het kind maken. Een zeer discutabele beslissing die in mijn ogen verwerpelijk is: het is namelijk niks anders dan kinderarbeid. Op zulke jonge leeftijd een kind zoveel lichamelijke, en min of meer gedwongen, arbeid laten doen is echt zorgwekkend. De kinderen ontwikkelen zich sociaal totaal niet en zijn op hun 18^e lichamelijk versleten en ontsporen dan vaak. Relaties met ouders worden vaak verbroken en alcohol- en drugs gebruik is ernstig hoog.

Hoe mooi topsport ook zijn helaas maakt het soms ook veel meer kapot.  Kleine kinderen worden marionettes van (ziekelijke) ouders die alleen oog voor geld hebben in plaats voor het geluk van hun kind. En het ergste zijn dan nog de kinderen die ook niet eens de top halen. Meedoen is soms erger dan winnen…..